Raport 'Better Europe’ Centrum Stosunków Międzynarodowych
Opublikowano:
Zespół Centrum Stosunków Międzynarodowych, pod przewodnictwem Dr. Jarosława Pietrasa oraz Dr. Małgorzaty Bonikowskiej przygotował obszerną propozycje zmian ustrojowych Unii Europejskiej. Propozycja została opisana w raporcie 'Better Europe’ dostępną na stronach CSM:
Konieczność silnego przywództwa – Osłabienie tradycyjnej roli francusko-niemieckiego tandemu wymaga szerszego zaangażowania innych państw w proces reform UE.
Kompleksowy program reform – Obecne propozycje reform są często fragmentaryczne, przez co brakuje im spójnej wizji obejmującej wszystkie kluczowe obszary polityki UE.
Elastyczne podejście do reform – Raport proponuje wykorzystanie różnych metod reform, takich jak zmiany traktatowe, rewizja traktatów, klauzula „passerelle”, metoda szanghajska oraz pełne wdrożenie już istniejących regulacji.
Cele reform
Raport definiuje cztery główne cele reform UE:
Zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego UE
Wzmocnienie zdolności obronnych i skuteczniejsza walka z terroryzmem.
Poprawa ochrony granic zewnętrznych i efektywności polityki zagranicznej.
Dążenie do autonomii strategicznej w kluczowych sektorach, takich jak obronność, energetyka i cyberbezpieczeństwo.
Zwiększenie innowacyjności gospodarki UE
Dokończenie budowy jednolitego rynku oraz lepsze zrównoważenie polityki przemysłowej.
Wspieranie badań i rozwoju poprzez ustanowienie „piątej wolności” – swobody w dziedzinie nauki i innowacji.
Utrzymanie dobrobytu obywateli i wysokiej jakości życia
Wprowadzenie „Unii Klimatycznej”, „Unii Zdrowia” oraz „Unii Społecznej”.
Redukcja nierówności społecznych i gospodarczych oraz skuteczna polityka migracyjna.
Wzmocnienie demokracji i wolności obywatelskich
Zapewnienie przestrzegania praworządności w państwach członkowskich.
Wzmocnienie tożsamości europejskiej poprzez edukację i kulturę.
Reforma finansowania UE
Zwiększenie budżetu UE
Progresywny model składek państw członkowskich
Większa zdolność do emisji długu na potrzeby finansowania kluczowych inwestycji infrastrukturalnych i innowacyjnych
Najważniejsze propozycje działań
Raport zawiera szereg rekomendacji, m.in.:
Europejski Pakt Bezpieczeństwa – mechanizm pogłębionej współpracy w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa między zainteresowanymi państwami.
Unia Innowacyjności – zwiększenie inwestycji w technologie strategiczne, np. mikroprocesory i sztuczną inteligencję.
Deregulacja i uproszczenie prawa UE – ograniczenie nadmiernych regulacji, które hamują rozwój przedsiębiorczości.
Nowa organizacja instytucji UE – reforma Komisji Europejskiej, zmiana sposobu wyboru przewodniczących Rady UE oraz usprawnienie procesu decyzyjnego.
The reform must address both institutional matters and political priorities. In the field of security – which encompasses military, energy, food, and cybersecurity aspects – a system capable of swiftly responding to diverse threats is essential. The proposed “Security Covenant for Europe” could serve as a mechanism to strengthen cooperation among willing EU member states and other European countries. Such an initiative, grounded in the flexibility of EU treaties, would enable deeper collaboration in key areas, even amidst significant differences in individual states’ approaches.
Raport „Better EuROPE”
Autorzy: M. Bonikowska; J. Pietras; J. Barcz; B. Góralczyk; B. Górka-Winter; M. Grewiński; M. Korolec; B. Nowak; A. Nowak-Far; E. Smolar
